Het heeft een paar dagen geduurd voor ik deze blog uit mijn vingers kreeg. Je kan de foto’s van Aylan Kurdi niet gemist hebben. Het lichaampje van het kleine 3-jarige verdronken jongetje dat als vluchteling met zijn ouders op zoek was naar een beter en veilig leven bij familie in Canada. Zijn lichaampje levenloos in de branding.
Deel geen foto’s op Social Media van de doden
Facebook. Twitter. Instagram. De foto van de overleden Aylan ging viraal als het ‘gezicht’ van de migrantencrisis. Het deed mij denken aan de foto van Kim Phuc uit 1972 die de impact van de Vietnamoorlog laat zien en die de maker de Pulitzer prijs opleverde. In 1994 won de foto van een uitgemergeld kindje in Rwanda ook een Pulitzer prijs.
Vorig jaar zomer waren de beelden van verscheurde kinderlichaampjes in Ghaza hot news. Ik noem dit emotie-politiek. Deze foto’s die onbeschrijfelijk leed laten zien worden vervolgens gebruikt door jan en alleman om hun ongezouten en vaak ongegronde mening te spuien.
Ik vind dat het delen van foto’s van overleden mensen, kinderen en volwassen, verkeerd is. Waarom?
Overleden mensen hebben ook rechten
Een mens die overleden is blijft een mens. Levend was deze mens blijkbaar niet interessant genoeg om een foto van te maken en te verspreiden. Waar is het respect voor deze mens nu hij dood is? Nu is hij wel interessant? Nu hij dood is heeft hij nieuwswaarde? Dan ben je als medemens zeer diep gezonken.
Deze foto’s maken de realiteit niet ‘echter’
Wanneer ik aangeef geen foto’s van dode mensen te willen zien krijg ik vaak te horen, dan ‘Wil jij vast de realiteit niet zien’. Dat is niet het geval. De realiteit is aanwezig overal om ons heen. Met deze foto probeer je alleen mij te shockeren. Je gooit die foto in mijn gezicht en hoopt dat ik het met je eens ben en hetzelfde doe. Het lijkt meer een wedstrijd te worden wie de meest verschrikkelijke vol leed foto kan delen.
Woorden die omschrijven welke verschrikkingen er overal ter wereld plaats vinden zijn net zo erg als beelden. Het feit alleen dat deze beelden letterlijk in mijn keel geschoven worden om door te slikken benauwd me. Een ander bepaalt voor mij wat realiteit moet zijn. Een ander bepaalt voor mij wat ik moet zien. Mijn mening wordt dan bij voorbaat al aan de kant geschoven, mijn vrijheid van keuze is immers al platgewalst.
Deze foto’s beelden niet uit waar jij geen woorden voor hebt
De uitdrukking ‘een foto zegt meer dan 1000 woorden’ gaat hier niet op. Een foto vertelt niet wie deze persoon was. Hoe hij of zij leefde. Wat de reden was dat alles achtergelaten werd, op zoek naar een beter bestaan. Het is puur een tijdsopname.
Wat vond Aylan leuk? Wat was zijn lievelingsspeelgoed? Was het een vrolijk jongetje? Wie is zijn familie, wat is er met hen gebeurd? De foto van een overleden kind geeft geen antwoorden. Vertelt je niets. Het shockeert je alleen. Maakt je (intens) verdrietig. Misschien ‘herken’ je wel je eigen kind er in wanneer je hem snel langs ziet komen. Maar wat heeft de foto je nou verteld? Niets.
Het delen van deze foto’s gaat voorbij aan je doel
Wat wil je bereiken met het delen van shockerende foto’s? Bewustwording? Realiteitszin kweken? Shockeren? Of deel je alleen maar omdat anderen dat ook doen? Of ben je van mening dat er een menselijk gezicht nodig is om deze tragedie te labelen?
De foto van Aylan zal wellicht een aantal minuten tot uren in iemands gedachten blijven. De volgende shockende foto zal hetzelfde gevoel geven. Misschien wel minder heftig en korter. Omdat we tegenwoordig zoveel van deze verschrikkelijke foto’s te zien krijgen waar mensen van alles bij roepen.
Foto’s als deze zijn een tijdje in het nieuws en verdwijnen daarna naar de achtergrond. Hopelijk voel je als je deze foto’s deelt dat je een hele belangrijke bijdrage hebt geleverd aan het meer menselijk maken van alle wereldverschrikkingen. Het is in ieder geval niet wat je bereikt hebt.
Denk na voordat je een mens shared, repost of deelt.
Voor Aylan en alle andere slachtoffers. Inna lillahi wa inna ilayhi radjioen.
Complimenten voor dit artikel! Ik hoef er geen woorden aan toe te voegen.
Dit is precies wat er ook door mijn hoofd ging!
Liefs,
Faatje34
Mooie, rake woorden, de spijker op zijn kop. Dankjewel…
Precies zo voel ik het ook! Ik kon de woorden niet ip papier krijgen, maar jou is dat wel gelukt!
Helemaal met je eens, ik schreef daar op mijn eigen manier ook een stukje over: http://www.supermammies.com/2015/09/03/mijn-hart-breekt-alweer-een-verdronken-kindje-op-mijn-tijdlijn/
Wauw! een erg gewaagd artikel, maar het vertelt per-fect wat ik al enkele dagen niet onder woorden kan brengen. Ik krijg letterlijk kotsneigingen bij die foto’s. Ik vind ze heftig. Té heftig en niet thuishoren op sociale media.
Een aantal jaar geleden was in Vlaanderen een zwaar busongeluk met schoolkinderen, waarbij één bepaalde (sensatie)krant best confronterende foto’s gedeeld had. Plots sprong iedereen op “DAT DOE JE NIET” … awel… dan vraag ik me ten zeerste af waarom ze het bij Aylan wel doen.
Als je de foto’s wil zien, oké, jouw keuze … maar ram ze niet door mn strot. Niet omdat ik harteloos ben, maar omdat ik het TE confronterend vind, omdat het me letterlijk ziek maakt en ik de beelden niet van mijn netvlies krijg. Danku !
Amen!
Je slaat de spijker op zijn kop. Precies dit. Ik ben al een paar dagen zo min mogelijk op social media te vinden. Iedereen plaatst de foto. Om te shockeren, om zelf flinke statistieken te scoren op de eigen website (want discussies uitlokken scoort helaas goed)…En ik kan wel janken, ik kan hier echt niet tegen. Kijkend naar mijn eigen zoontje van 4 breekt het mijn hart en mijn ziel.
Mooi geschreven! Ook ik wil dat soort foto’s niet zien. Je wordt er echt mee geconfronteerd. Zit je te scrollen in je Facebookfeed en dan zie je opeens dat jongetje dood in de branding liggen. Tranen in mijn ogen en een beeld dat nog veel te lang op mijn netvlies blijft branden. Heb respect voor deze mensen en deel dit soort foto’s inderdaad nietv via social media!
Ik had het niet beter kunnen zeggen.
Amen. Helemaal mee eens!
Zo denk ik er precies over en ben blij dat jij het dan wel durft te zetten op je blog. Deze foto’s van aangespoelde kindjes gaan al een paar weken rond op social media. Zo ook eentje van een bruin jongetje van ongeveer 2 jaar met alleen een luier aan. Hoe schokkend de foto ook was, ik legde alleen de link van een volle luier gevuld met water met mijn eigen zoontje die een keer in zijn badje met een luier zat. Ik voelde een intens verdriet hierdoor alleen maar door het focussen op een luier die volgelopen is door zeewater. Op dat moment was ik dankbaar dat mijn kinderen hier zijn geboren en niet in een oorlogsgebied. Zo zie je maar wat voor impact zulke foto’s achterlaten op mensen. Je opent de reacties bij nu.nl en leest alleen maar haat/grenzen zijn dicht/er is geen geld/ waarom doen moslim landen niks etc..dit is een gezamenlijk probleem van ons heel planeet. Het zou beter zijn als iedereen zich meer focuste of op social media of in privé kringen om deze mensen een helpende hand te bieden. Ookal is het een gesprek, €100 voor eten, kleding of al is het maar 1 appel om te delen. Gelovig of niet je wordt er wel degelijk door beloond als je een ander helpt want je helpt de mensheid en we zijn tenslotte allemaal mens op deze aarde.
Ja…. En….nee…. Het gaat niet om het jongetje persoonlijk, maar hoe schrijnend het is dat dit kan… Hoe duidelijk kun je het maken hoe het gaat… Als je zegt dat er een kindje bij is omgekomen… Of je plaatst een foto… Om het harder te laten binnenkomen… De foto… Rust zacht kleintje (en nee, had um zelf niet gedeeld)
Ik kan je jouw gedachten heel goed voorstellen, het is mij zelf ook door het hoofd geschoten. Het jongetje waarvan zijn foto wereldwijd verspreidt wordt. Buiten de kwestie of het wel of niet kan vind ik het persoonlijk hartverscheurend.
Dank je voor het verwoorden van mijn gevoel.
De foto heeft iets los gemaakt. Een nieuw licht geworpen op een discussie waar de emotie inmiddels uit gehaald was. Het ging niet meer om het leed van een vluchteling. Het ging om duizenden vluchtelingen op boten, om smokkelaars.
Dit jongetje heeft ‘de vluchteling’ weer een gezicht gegeven. Zijn dood, hoe pijnlijk ook is niet zinloos meer. Zijn leven krijgt een verhaal. Zonde dat het nodig is. Maar blijkbaar is het nodig.
Generaliseren is makkelijk, tot het persoonlijk wordt.
Ik had het niet beter kunnen verwoorden. Die foto breekt mijn hart. Maar dat doet denken aan al die enorm wanhopige mensen ook, een foto maakt dat niet meer of minder. Ik vind het gruwelijk, ik wil het niet zien. Niet omdat ik mijn ogen sluit voor wat er aan de hand is maar omdat ik er mijn neefje in zie, en mijn buurjongetje, en alle vrolijke kleuters die hier op weg naar school gaan.
Het is alsof iedereen wil zeggen; kijk mij eens enorm humaan zijn, ik vind dit erg. Ja natuurlijk vind je dit erg, dat is namelijk de enige gepaste reactie.
Ik ben het helemaal met je eens, elke keer als ik op social media dat beeld voorbij zie komen, denk ik precies aan jou bovenstaande argumenten. Afschuwelijk!
Wat een ellende hè, die foto’s. Mooi verwoord, dame!
Eigenlijk hb je nog gelijk ook.
Goed van je dat je het geschreven hebt.
Heel goed geschreven.
Ik ben het ZO ontzettend met je eens. Ik vind het echt verschrikkelijk hoe deze foto ‘gebruikt’ (misbruikt…) wordt om een verschrikkelijke realiteit nog realistischer te maken. Goed dat je dit geschreven hebt!
Beste Madelon,
We doen graag mee met de winactie voor mijn dochter Iman. Ze gaat voor het eerst “echt” naar school en hopen haar interesse voor de korsn te wekken met dit boekje!
Amen. Het maakt je hart hard.
Goed gezegd. 100% mee eens.
Wauw goed geschreven. Je verwoordt precies wat ik telkens denk wanneer ik weer zo’n foto voorbij zie komen!