Denk jij dat de discussie over het kinderfeest nu pas op komt? Het is tijd dat je wakker wordt. Racisme en discriminatie is al tientallen jaren voor velen de dagelijkse realiteit. Het kinderfeest is niet het probleem maar stelt nu een groter probleem aan de kaak. Raciale discriminatie die kinderen onbewust wordt aangeleerd en de maatschappelijk acceptatie van racisme in haar vele vormen.
Vieze Zwarte Piet
Acht jaar lang ben ik op de basisschool gepest. Dat ging op de middelbare school gewoon door, het maakte echt niet uit dat de Atheneumklassen een zogenaamd slimmere groep zou zijn.
Een van de favoriete scheldwoorden? Vieze Zwarte Piet. Op de basisschool lachten ouders van pestkoppen hartelijk mee op het schoolplein. Docenten wisten niet wat ze ermee aan moesten ondanks een aanwezig pestbeleid. Elk jaar mochten mijn ouders weer uit gaan leggen dat discriminerende uitingen zoals ‘Zwarte Piet’ écht onder pesten vielen.
Als klein meisje van zeer gemixte afkomst iets wat ik niet kon begrijpen. Mijn ouders en hun ouders zijn geboren in prachtige landen in Azië, de Cariben en Europa. Zwarte Piet is heel donker gekleurd, grote volle rode lippen, kroeshaar en zou uit Afrika komen. Vaak afgebeeld en omschreven met stereotype karaktertrekken als domheid, klunzig en barbaars. De ‘knechten’ (aka slaven!) van de blanke oude man uit Turkije: Sinterklaas.
Uiterlijke kenmerken zoals het kroeshaar, de grote rode lippen en de gouden oorbellen doen verdacht veel aan prenten van slaven denken. Ook voortkomende uit koloniale tijden zijn de denkbeelden waar het vernederen van de Afrikaanse medemens de normaalste zaak van de wereld was. Een groot contrast voor mij als klein meisje met lange steile Pocahontas haren en Indische oogjes wat zeer makkelijk leerde.
Pesten is het opstapje naar racisme
Ik kan me de docenten herinneren die zich omdraaiden als de scheldsalvo’s vol ‘Zwarte Piet’ weer begonnen. Ik herinner me alle gezichten van de klasgenoten die mij buitensloten op het schoolplein. Ik herinner me ook alle klasgenoten die in de klas vervolgens bij mij kwamen voor hulp bij hun schoolwerk. Daar was ik dan wel weer goed genoeg voor met mijn hoge cijfers.
Ik herinner me ook de jongen van zes die op zijn eerste schooldag naast mij werd gezet. En nadat mijn lievelingsjuf zich omdraaide mij toesiste ‘Vieze zwarte piet ga je wassen.’ Ik herinner me alle leugens die over mij vertelt werden. Ik herinner me hoe makkelijk er met mijn gevoelens werd gespeeld. Hoe makkelijk het was om mij geestelijk en fysiek helemaal kapot te maken. Je mocht immers alles doen met die domme Zwart Piet van de klas. Dit is de generatie die nu volwassen is.
Hypocriet vond ik de juffen en meesters die kinderen die niet meer ‘geloofden in Sinterklaas’ uit alle macht verhalen vertelden om alle leugens te vergoelijken. Had het zoveel moeite gekost om het kleine meisje ernaast wat net weer voor Zwarte Piet was uitgescholden even gerust te stellen dat zij er ook mocht zijn en niet minder waard was dan haar klasgenoten? Deze docenten hielden het onderscheid wat de kinderen onderling maakten in stand.
Racisme
De afgelopen jaren is de discussie over het ‘kinderfeest’ steeds groter geworden. Feitelijk boeit het mij niet dat mensen plezier beleven aan dit ‘feest’. Moet iedereen lekker zelf weten. Wel stoort het me dat het gros denkt dat de discussie alleen maar van de afgelopen jaren is. Racisme is niet nieuw. Het bestaat al jaren, eeuwen. Maar wellicht is het nieuw voor je als je er al die jaren je ogen voor hebt gesloten. Ja, ik trek die racismekaart. Zie je me wapperen?
Er mag geen onderscheid of nuance gemaakt worden over de kleur van de Zwarte Piet. Zegt dat eigenlijk niet genoeg over de (on)bewuste raciale scheiding die wordt gemaakt? Intens zwart wordt je niet van roet uit de schoorsteen. Ben je blank dan krijg je mooie roetvegen, ben je donkerder van kleur dan krijg je een mooie donkere blush op je wangen erbij. Maar intens zwart zwart? Denk na, verdiep je in de oorsprong en wake up.
Niet alle mensen uit Afrika zijn dom, niet alle westerlingen zijn rijk. Je huidskleur, afkomst of geloof bepaalt niet je intelligentieniveau. Het is een feit dat kinderen en volwassenen een connectie maken tussen Zwarte Piet en getinte of donkere mensen. Maar wat je daarmee doet geeft de doorslag.
Verborgen racisme
Een Nederlands paspoort, geboren in Groningen, getogen in Drenthe. Inmiddels zijn we bijna 30 jaar later. Bij praktisch elke sollicitatie komt de vraag ‘Waar ik echt vandaan kom?’. Als ze net bekomen zijn van de ‘schrik’ dat er bij de naam Madelon geen blonde lange dame hoort.
‘Je spreekt zo vloeiend Nederlands voor een allochtoon en zonder accent!’
Dat de toekomstige leidinggevende voor mijn neus dan al in mijn achting daalt begrijpen ze meestal niet. De (on)bewuste beoordeling op afkomst is in deze maatschappij genormaliseerd. Er wordt een onderscheid gemaakt op grond van mijn niet-Nederlandse afkomst. Ik ben een allochtoon en daarmee volgt de automatische koppeling naar het ‘inferieure stereotype’. Dit in tegenstelling tot het superieure stereotype wat natuurlijk niet bij een allochtoon zou passen. En dan hebben we het feitelijk over racisme.
Zelfs in beoordelingsgesprekken is mijn vaardigheid van de Nederlandse taal een punt. Van collega’s mag ik dan horen dat daar bij hun echt niet over gepraat wordt. Wanneer je dan na jaren een leidinggevende voor je neus krijgt die alle beoordelingspapieren aan de kant schuift en interesse in mij als mens toont gaat er een wereld voor mij open. Zo kan het dus ook.
‘Je moet oprotten naar je eigen land!’
Waarheen dan? Ik ben geboren in de provincie Groningen, opgegroeid in het mooie Drenthe. De nationaliteit in mijn paspoort heb ik zeker verzonnen. Nederland is mijn thuis, maar ik vrees soms echt voor de tijd dat mijn eigen zoon naar school zal gaan.
Sinds de opkomst van bepaalde politieke (wereld)leiders heeft de stortvloed aan haat en racisme verder vrij spel gekregen. Mensen geven nog makkelijker hun ongegronde, ongezouten, vaak kwetsende mening. Vaak uit onwetendheid maar te vaak nu bewust. Tegenwoordig denken mensen dat ze alles tegen je mogen zeggen. En zijn dan verbaasd als mijn respons er voor zorgt dat ze zichzelf even onzichtbaar willen maken. Ik ben een mens met gevoelens en laat niet (meer) over mij heen walsen door iemand die denkt dat ik minder ben.
De realiteit
Ik merk dat ik zelf onverschillig ben geworden. Harder. Niet meer bang voor de mening van een ander. Natuurlijk blijft elk voorval kwetsend, ik ben niet van ijs zoals vroeger wel eens gedacht werd. Maar met mijn bijna 30 jaar ben ik gewend aan die beoordeling van mijn buitenkant en zie ik het als dagelijkse routine. Ik heb er (gedwongen) mee leren leven. Cru, maar wel de realiteit. Dat ik recent de keuze heb gemaakt om een hidjab te gaan dragen is dan ook een bewuste keuze geweest waar ik lang over na heb gedacht. Want eigenlijk is het heel simpel. Ik mag zijn wie ik ben.
Soms vraag ik me wel eens af of die pestkoppen van vroeger beseffen wat ze aan hebben gericht bij de kleine Madelon. Of de docenten die de pestkoppen in bescherming namen wel beseffen hoe onprofessioneel zij hebben gehandeld en hebben bijgedragen aan het pestgedrag. En daarmee aan het racisme. Voor mij was de wereld onveilig. Ik kon en mocht mijzelf niet zijn of laten zien. Ik weet dat ik echt niet de enige ben geweest.
Iets wat ik echt heb moeten leren is dat er prachtige mensen bestaan die juist geïnteresseerd zijn in wie ik ben en die niet kijken naar mijn uiterlijk en de stereotypen die daaraan gelinkt kunnen worden.
Heb jij lef?
Al die jaren van continue beoordeeld worden op mijn uiterlijk hebben mij verbaal mondig en geestelijk hard gemaakt uit zelfbescherming. Soms wel eens te hard en blijvend op mijn hoede. Racistisch getinte opmerkingen maken is namelijk maar een klein opstapje naar het maken van bedreigingen of het uitvoeren daarvan.
Als kind aanhoren ‘Ik maak je dood Zwarte Piet!’ deed me op dat moment niet veel. Nu wel.
Ik besef me namelijk dat er een sociaal geaccepteerd klimaat van racisme en het hanteren van een dubbele meetlat in mijn thuisland bestaat.
Om dat te herkennen moet je tegenwoordig wel lef hebben. Lef om zelf na te denken in plaats van de massa te volgen. Lef om je ook in te leven in een ander in plaats van alleen maar aan je eigen plezier te denken. Lef om je uit te spreken wanneer je iemand gediscrimineerd of onheus behandeld ziet worden.
Heb jij lef?
Niet leuk voor jou. Ik ben zelf vroeger ook gepest. Maar wat ik ook wel even wil zeggen is dat racisme langs vele kanten komt. Bleekscheet of vieze blanken wordt er ook vaak geroepen… En het lijkt vaak alsof het steeds maar langs 1 kant komt maar dat is absoluut niet zo. Dat er bijvoorbeeld geen kruis of kerstboom op openbare plaatsen mogen staan stoort mij ook enorm. Want wat doet dat nou kwaad? Ik denk dat IEDEREEN gewoon een beetje moet stoppen met zich tekort aangesproken te voelen en ik bedoel echt iedereen. Ongeacht afkomst, huidskleur, weet ik veel wat… Als iedereen een beetje respect heeft voor elkaars tradities en cultuur dan komen we veel verder… dikke zoen (ik hoop dat ik je niet beledigd heb ant dit is geen aanval ofzo, ik probeer het echt zo neutraal mogelijk uit te leggen)
Juist wat jij zegt is zo cruciaal. Ik kan alleen mijn eigen kant belichten. Maar racisme is zo enorm breed en komt zo vaak voor. Als we allemaal een beetje liever en toleranter tegen elkaar kunnen zijn dan wordt de wereld al weer een stukje mooier.
Vreselijk… wat erg dat mensen zo bruut kunnen zijn. Toch triest…
He Madelon
Helaas en dat meen ik oprecht is deze wereld verrot het aantal mensen die echt denkt dat ieder mens gelijk is ondanks hun huidskleur, geloof of afkomst en dit ook echt meent wordt denk ik steeds kleiner
Waarom?? Ik denk angst voor de toekomst en zich dan op laten naaien dooe de negatieve maatschappij en nog erger de media
Als er wat gebeurt moet er altijd vermeld worden welke afkomst, huidskleur, enz. Bepaalde personen hebben. Dus krijgt de groep die het meest in de media komt een slechte naam terwijl het in werkelijkheid maar om een kleine groep gaat diedit doen
Ik vind het ook heel erg wat er nu in Amerika gebeurt twee mensen die beide niet waardig zijn om gekozen te worden als president gezien hun achtergrond maar toch straks als “wereldleider” neergezet worden door veel mensen.
Wilders , neonatiegroeperingen, IS, moeten we er bang voor zijn ik weet het niet. Ik denk dat deze mensen, groeperingen heel veel doen met propanganda iets wat de pers graag overneemt en zo de wereld angst in boezemd
Jammer dat dit gebeurt en vind het ook niet leuk. Maar hoe we het oplossen zal het niet weten.
Maar ben wel de van mening dat het sinterklaasfeest een kinderfeest dat al meer dan 150 jaar traditie is in Nederland en Belgie niets met racisme te maken heeft tenminste in mijn ogen niet alhoewel er misschien wel misbbruik van deze traditie gemaakt wordt.
Vroeger las ik het boek de ngerhut van oom tom, keek ik veel films van waar “zwarte mensen slave waren, mijn favoriete muziek de bleus is ontstaan tijdens de slavernij op de katoenvelden waar de slaven in hun weinige vrije tijd die ze hadden liederen zongen over hun leven, verdriet maar ook hun trots
Dit is gewoon allemaal gebeurt en ik vind dit ook interessant en kan er ook vreselijk emotioneel van worden maar ga dan niet gelijk denken van iemand die zwart is is een slaaf of minder dan mij nee voor mij is een ieder gelijk zwart blauw geel blank maakt niet uit. En zoals ik eerder vertelde wodt deze groep mensen die net zo denkt steeds kleiner. Zij worden gevormd door angst die voor het grootste gedeelte verspreid en gevormd wordt door de media
Groetjes
Dolf Hof
Goeiemorgen Dolf,
Ik ben het met je eens dat de media een grote rol speelt in de algehele negatieve spiraal in onze maatschappij. Veel van wat we vroeger als propaganda zouden zien, gaan nu door als het normale ‘nieuws’. Dat geeft al een heel vertekend beeld over wat er daadwerkelijk allemaal in de wereld gebeurd. Toch denk ik dat ieder mens op zich al het verschil kan maken. Juist de kleine acties van onderlinge medemenselijkheid en wat we de nieuwe generatie leren kunnen keerpunten zijn in die negatieve spiraal.
Ik begrijp je reactie over Sinterklaas als het feest op zich. Kijk ik naar de oorsprong dan kan ik niet ontkennen dat er echt linken zijn met de koloniale slavernij. Maar het kinderfeest wat tegenwoordig wordt gevierd is in mijn ogen meer commercieel gericht. Mensen kopen en dat is economisch gezien weer goed. Maar je hebt een punt, er wordt inderdaad misbruik gemaakt van de tradities, juist omdat er links gemaakt kunnen worden naar racisme maken personen die dat zoeken er gebruik van.
Ik denk vooral dat het stukje tolerantie in deze tijd mist. Onze maatschappij is multicultureel en heeft vele feesten die gevierd worden. Ik vind dat iedereen dat ook mag doen. Maar tegenwoordig kunnen we elkaar niet meer in waarde laten lijkt het. En de media en politiek spelen daar gelijk op in waardoor met regelmaat de kleine vuurtjes extra worden opgestookt. Jammer.
Dank je wel voor je reactie.
Groetjes Madelon
Wel, dat bedoel ik net… Er zijn zoveel feesten die we van elkaar moeten respecteren. Ik vind bijvoorbeeld ook dat (rituee)l slachten absoluut niet nodig is en dat dit tegen de dierenrechten is, maar daar gaat niet vlug iets aan veranderen. En dan vraagt iedereen ook om ‘respect’ te hebben omdat dit traditie is… Begrijp je. Daarom denk ik dat mensen (en ik spreek nu niet over mezelf he) het soms moeilijk hebben met dat er bvb geen Sint meer mag zijn met een kruis of een kerstboom of een ‘zwarte’ piet.
Maar ritueel slachten is dan weer geen feest of traditie maar onderdeel van meerdere geloven waaronder de islam en het jodendom. Een hele andere discussie haha.
Ja maar is principe eh ;)
Die massa, die volgt, die is eng… niet meer zelf nadenken.
Dat is wat rascisme maakt.. en discriminatie, en het oke vinden als er weer eens “he hoer” wordt geroepen.. gewoon, massa die er allemaal niet meer over nadenkt.
Prachtig sterk geschreven. Heel veel respect.
Ik heb lef.. ik kom voor iedereen op als ik wat raars hoor of zie. Maar of dat nou lef is, volgens mij moet of is het gewoon normaal.
De massa die niet meer nadenkt. Je slaat de spijker op zijn kop. Jij hebt zeker lef Lieke, ik vind het ook de normaalste zaak van de wereld. Tegenwoordig is dat alleen omgekeerd, het is zeldzaam geworden.
Applaus voor jou! Heel goed geschreven maar zo naar dat je dit hebt moeten meemaken. Het is te bizar voor woorden dat mensen hun oogkleppen willen ophouden of erger nog, zich superieur voelen tegenover anderen. Liefs xx
Wat een goed stuk!
Afgelopen week vertelde een vriendin dat iemand tegen haar zei dat het belachelijk was dat men de Sinterklaas-traditie aan wil passen, want cultuur hoort niet te veranderen. Toen zei zij heel gevat: “gelukkig verandert cultuur wel, want 100 jaar geleden mocht ik niet stemmen, en jij niet trouwen”. (Hij was met een man getrouwd). Ik vind het zo’n onzin om te stellen dat omdat iets 150 jaar onderdeel is van onze cultuur, het zo moet blijven. En zeker als het iets is dat anderen kwetst. Mijn kinderen eten er geen pepernoot minder om, als de pieten blauw zijn.
Ik ben ervan overtuigd dat er veel meer racisme is dan mensen onderkennen. Er wordt veel vaker onderscheid gemaakt, dan mensen durven toegeven. En dat toegeven, dat is al stap 1.
Mensen zijn bang voor wat ze niet kennen, daarnaast zijn heelveel mensen niet goed geinformeerd of opgeleid, wat ertoe leidt dat men uit dommigheid racistische opmerkingen maakt. Dit is heel erg jammer. Ik woon in Amsterdam waar de discussie van Piet weer helemaal een item is. Jammer genoeg omdat ik donker ben kijkt men mij aan voor een mening van ”ons of jullie” gedrag. Alsof ik een praatpaal ben voor de rest. Ik probeer het gewoon langs me heen te laten gaan net als jij. Ik zie het zo; een ander begrijpt en voelt het leed niet wat jij voelt en vanuit hier bestaat dan onbegrip omdat je niet en nooit kan begrijpen hoe het voelt. Maja ”smile and wave!”
Hoe wreed kunnen kinderen zijn? . Maar dat volwassenen dit gedrag van hun kinderen toelaten? Neen sorry dat begrijp ik niet. Hier heb ik al het gesprek gehad dat elk kind anders is en dat ze andere kinderen moet behandelen zoals zij behandeld wilt worden.
En respect dat je dit artikel durft te schrijven, want als ik de reacties zie van andere mensen ivm het pietenpact :s.. Erg echt erg.
Ha Madelon!
Goed geschreven stuk!
Veel liefs, Mariska
Heel goed verwoord en geschreven, Madelon! ❤️
Beste Madelon. Het is heel mooi en duidelijk verwoord. Echter als ik een beetje tussen de regels door lees , vergeef mijn eerlijkheid , dan is het net een beetje To much. Met alle respect je roept veel nare dingen op die je heb ervaren wat absoluut niet had mogen gebeuren. Echter in je hele verhaal kan ik geen enkele referentie vinden die je verhaal staaft. Welke school was het hoe heten de leraren die je al deze ellende hebben moeten laten doorstaan
noem een paar klasgenoten die je vueze zwarte piet noemde .etc etc. Nogmaals met alle respect had graag iets gelezen waardoor je verhaal gecheckt kan worden.
Beste Charlie, als dat je echte naam is. Je wenst privacygevoelige informatie te weten maar zelf anoniem te blijven. Een beetje dubbel vind je niet? Het is geen geheim op welke scholen ik heb gezeten en wie mijn docenten zijn geweest in de desbetreffende jaren. Je bent getriggerd door mijn verhaal, dat is duidelijk. Ik heb er voor gekozen mijn verhaal te delen zonder anderen kapot te maken. Dat jij dat niet kan respecteren en twijfels hebt zegt mij al genoeg over je onwetendheid betreffende racisme in deze maatschappij. Wat mij is overkomen is namelijk niet uniek. Er zijn velen met mij. Die ook op moeten boksen tegen de zogenaamde ‘bewijslast’ terwijl dit waarschijnlijk geen vraag zou zijn als ik blank was geweest. Als dat hoofddoekje niet op mijn hoofd rustte. Ik moet me al mijn hele leven bewijzen. Het punt is alleen, dat ik daar geen enkele voldoening aan beleef. Ik ben klaar met de extra druk op mijn schouders om maar te moeten bewijzen wie ik ben en hoe ik zo ben geworden. Wat voor mij en de mensen die mij persoonlijk kennen een weet is, zal dus voor jou een vraag blijven.
Yep, je bent zeker niet de enige, Madelon, maar wel één van de weinige die zich durft uit te spreken.
Bedankt dus dat je een spotlight plaatst op wat ook mijn werkelijkheid was die van vele anderen.
Verdrietig natuurlijk, maar ik moest ook wel lachen dat ik letterlijk dezelfde reacties van klasgenoten, leerkrachten, leidinggevenden had ervaren, tien jaar eerder, in Utrecht: niet bijster origineel. Maar als leven lijden is, dan kunnen we daar compassie, begrip en verdraagzaamheid tegenover zetten en aan al deze krachten draagt dit artikel bij. Go, Madi!