In het vorige artikel heb ik uitgelegd waarom wij niet koken met pakjes of zakjes. In dit artikel ga ik je uitleggen welke kruiden mijn basisvoorraad in de keuken zijn.
Zonder kruiden smaakt je eten slapjes of flauw. Kook je zoutloos dan zijn kruiden helemaal een must om je gerecht tot leven te brengen! In mijn omgeving heb ik vaak gezien dat mensen wat terughoudend zijn met het gebruik van kruiden. Te weinig geeft niet de smaak die je wilt. Te veel dan is je maaltijd verpest.
Die balans geven is wat de juiste kruidencombinaties doen en wat je gerecht laat dansen op je smaakpapillen.
Zeker wanneer je net begint met koken is het zoeken wat werkt in het kruiden van gerechten. De kruiden in dit artikel zijn mijn basisvoorraad. Deze kruiden zijn voor mij onmisbaar om mee te koken.
Komijn
Onmisbaar in de Indonesische en Arabisch keuken. Zowel gemalen als heel is komijn met zijn aardse en licht notige smaak heerlijk. Het woord komijn is afgeleid van het arabische woord ‘كمون’ (kammūn). Er zijn twee soorten komijn. De lichtere soort die hier het meest bekend is en wat zachter smaakt. De donkere soort heeft een meer peperachtige smaak.
Komijn wordt vaak verward met karwijzaad door het uiterlijk. De smaak is echt een wereld van verschil. Karwijzaad is ontzettend sterk van smaak en heeft licht gebogen zaadjes. Komijnzaad is recht en is wat bitterder van smaak dan karwijzaad.
Bij vlees en vis gebruik ik vrijwel altijd komijn. Kijk je naar kruidenmixen dan zul je heel vaak komijn tegenkomen. Denk maar eens aan kerrie, tandoori, kipkruiden, ras el hanoet en chilikruiden.
Komijn is makkelijk te combineren met andere kruiden en niet snel overheersend. Heb je wel eens een eitje gebakken en er wat gemalen komijn en zeezout over gestrooid? Of salades gegeten met komijn er in?
Koriander
Een goede vriend van komijn is koriander. Toen ik korianderzaadjes meenam uit Sudan en ze zelf fijn ging malen schrok ik van de geur. Zo fris en citroentachtig! Die typerende geur had ik hier nog nooit geroken. Korianderzaadjes zijn milder van smaak dan korianderblad.
Waar verse koriander een gerecht fris maakt en soms wat kan overheersen is korianderzaad milder van smaak. Het korianderblad lijkt qua uiterlijk wat op het familielid peterselie maar een geoefend oog ziet het verschil. Korianderblad is minder scherp en ronder dan peterselie en de smaak en geur veel intenser. Twijfel je? Gebruik je neus!
Voor sommige mensen smaakt verse koriander zeepachtig. Peterselie is dan vaak een goede vervanger.
Ik kook heel veel met verse koriander. Het smaakt fris en heeft een citroenachtige nasmaak. Zoals bij bijna alle verse kruiden is korianderblad een toevoeging die als laatste gebeurd. Goed wassen, in koriander verstopt vaak veel zand. Dan fijnhakken en over je eten strooien.
In de Indonesische keuken worden komijn (djinten) en koriander (ketoembar) vaak samen gebruikt. Komijn heeft een aardsere smaak, waar koriander verfrist en ondertoon van citroen heeft die zo typerend is voor deze keuken.
Knoflook(granulaat) en ui
Knoflook is echt een ondergewaardeerd bolwas. Veel mensen zijn bang voor een onfrisse adem wanneer ze knoflook gebruiken. Daar hoef je eigenlijk alleen maar bang voor te zijn als je rauwe knoflook eet. Dan is de kans groot dat je de volgende dag geen goede indruk maakt op je sollicitatie.
Veel mensen kopen knoflookpoeder in de winkel. Dat smaakt ronduit saai. Wil je echt smaak dan kun je beter knoflookgranulaat kopen. Dat heeft nog de pittige, sterke smaak die knoflook zo typeert. Tipje, Lidl verkoopt het in glazen strooipotjes.
Het gebeurt nu vrijwel nooit meer maar knoflookgranulaat is mijn redder wanneer ik geen verse knoflook in huis heb. Ook is granulaat veel praktischer, geen knoflookvingers en het scheelt tijd wanneer ik haast heb. In marinades kies ik het liefst voor verse knoflook.
Verse knoflook heb ik ook altijd in huis. Het verschilt per gerecht of ik kies voor voor vers of niet. Verse knoflook is het lekkerste als je het een paar minuten voor je gerecht klaar is nog even mee laat bakken. Vroeger bakte ik het vaak mee met ui wanneer ik start met koken maar dan is de verrijkende smaak van de knoflook foetsie. Veel mensen denken dat veel knoflook een gerecht kan overheersen, maar wij gebruiken rustig een halve bol of meer wanneer we koken. Een teen knoflook in een volle pan eten gaat natuurlijk niet werken.
Knoflook is erg gezond, kan als een natuurlijk antibioticum ingezet worden en bevat veel antioxidanten. Het is de scherpste uit de uienfamilie. Uien zijn mijn basis voor veel gerechten. In sauzen, vlees- en visgerechten, salades en soepen is ui de basis van al je smaakmakers. Uien zijn net als knoflook zowel rauw als gaar te eten.
Zwarte peper
Zwarte peper heeft de meeste smaak als je het zelf maalt. Een pepermolen vind ik daarom echt een must in elke keuken. Koop je al gemalen zwarte peper dan mis je echt aroma.
Het is een natuurlijke smaakversterker die de smaken uit het eten zelf naar boven haalt. Peper past in elk gerecht, het is makkelijk naar eigen smaak aan te passen en zo waardevol in je keuken omdat elke chemische smaakversterker vervangt. Peper geeft je eten leven. En doseer je juist dan is het niet pittig of heet maar juist smaakvol.
Peperkorrels zijn er in verschillende kleuren en elke kleur heeft zijn eigen smaak en aroma. Van de bessen van de peperplant worden verschillende soorten peper gemaakt.
Zwarte peperkorrels zijn de gedroogde onrijpe geoogste bessen van de peperplant. Door het droogproces worden ze bruin tot zwart en gerimpeld.
Witte peper is het hart van de rijpe bessen van de peperplant. Omdat het schilletje wordt verwijderd heeft witte peper een langer productieproces en is dus wat duurder. Witte peperkorrels zijn milder van smaak dan zwarte peper en zie ik als de verfijnde pepersoort.
Rode peper is de rijpe peperbes die wordt gedroogd. Deze is wat zoeter van smaak.
Dan is er nog groene peper, niet te verwarren met de groene spaanse pepers. Groene peperkorrels zijn net zoals de zwarte afkomstig van de onrijp geoogste bessen van de peperplant. Deze worden vaak geconserveerd en niet gedroogd.
Verschillende soorten (zee)zout
Standaard heb ik zeezout, himalayazout, roze himalayazout en keltisch zeezout in huis. De eerste drie zijn vooral om mee te koken. Keltisch zeezout gebruik ik graag in smoothies om deze een boost in mineralen te geven zonder dat het echt zout smaakt.
Zout is hier een must in het eten. Zout is net zoals peper een natuurlijke smaakversterker en haalt de smaak van je gebruikte ingrediënten omhoog. Veel zout gebruiken is ongezond voor je, maar wanneer je alles zelf kookt krijg je geen verstopt zout binnen en is zout een prima toevoeging aan je eten.
Ik gebruik nooit keukenzout of jodiumzout omdat de soorten die ik hierboven noemde veel meer mineralen bevatten. Zout is dus niet alleen om de smaak van je eten te verrijken maar is ook onderdeel van een gezond eetpatroon.
Wat is jouw basisvoorraad kruiden waar je absoluut niet zonder kan in de keuken?
Wat een duidelijke uiteenzetting. Eindelijk begrijp ik het, bedankt.